Tháp Chàm Poshanu – Tinh Hoa Kiến Trúc Người Dân Tộc Chăm

Sự biến mất của vương quốc Champa cổ đã tạo nên một dấu ấn lịch sử sâu sắc trong hành trình mở rộng lãnh thổ của Việt Nam. Dù đã lùi xa vào quá khứ, những di sản kiến trúc độc đáo mà người Champa để lại vẫn khiến nhiều người say mê khám phá và nghiên cứu. Nổi bật trong số đó là cụm di tích tháp Chàm Poshanư Mũi Né – một điểm đến không chỉ hấp dẫn du khách trong nước mà còn thu hút sự quan tâm của rất nhiều du khách quốc tế. Hãy cùng netdepbinhthuan.com khám phá địa điểm kỳ thú này tại Bình Thuận ngay hôm nay!

Khái quát giai thoại lịch sử của tháp Chàm Poshanư

Qua hàng thế kỷ, tháp Poshanu Bình Thuận không chỉ mang trong mình giá trị nghệ thuật kiến trúc cổ đại mà còn chứa đựng những câu chuyện lịch sử phong phú. Là minh chứng sống động về một nền văn hóa đã từng hưng thịnh ở dải đất miền Trung Việt Nam.

Lịch sử huyền bí của tháp Chàm Poshanư

Dân tộc Chăm, một trong 54 dân tộc anh em của Việt Nam, nổi bật với nền văn minh rực rỡ và văn hóa đa dạng. Theo người dân địa phương, tháp Poshanư được xây dựng từ cuối thế kỷ VIII đến đầu thế kỷ IX tại vương quốc Chăm Pa cổ. Nói đến tháp Chàm Poshanư Mũi Né, không thể không nhắc đến câu chuyện tình cảm động của nàng công chúa Poshanư và lãnh chúa Po Sahaniempar.

Tương truyền, lãnh chúa Po Sahaniempar theo đạo Hồi và sinh sống tại Ma Lâm. Để đến được với nhau, hai người đã trải qua nhiều khó khăn, nhưng sự hiểu lầm do người em trai của nàng gây ra đã khiến lãnh chúa nghĩ rằng mình bị phản bội. Trong một lần hành hương, không thấy công chúa chào đón, ông tức giận bỏ về phương Nam.

Công chúa Poshanư đuổi theo để giải thích, nhưng khi đến nơi, nàng phát hiện chồng mình đã yêu một cô gái người Raglây tên Chargo. Quá đau buồn, công chúa trở về và sống ẩn dật ở Bianneh. Người dân vì thương tiếc đã tạc tượng bà và đặt trong tháp để tưởng nhớ.

Tháp Chàm Poshanư thờ vị thần nào?

Tháp Chàm Poshanư thờ thần Shiva, một trong những vị thần quan trọng nhất của Ấn Độ giáo, được người Chăm Pa vô cùng sùng bái và tôn kính. Thần Shiva không chỉ đại diện cho sức mạnh sáng tạo và hủy diệt, mà còn được coi là đấng bảo trợ cho cuộc sống và sự sinh sôi nảy nở, là linh hồn trong văn hóa tín ngưỡng Chăm Pa. 

Đến thế kỷ XV, quần thể tháp được mở rộng và xây thêm đền thờ công chúa Poshanư, con gái vua Para Chanh. Công chúa Poshanư không chỉ nổi tiếng bởi vẻ đẹp kiêu sa, đức hạnh ngời ngời, mà còn được người dân Chăm Pa yêu quý nhờ tài năng và lòng nhân ái. Bà đã truyền dạy cho dân chúng những kiến thức quý báu về cách trồng lúa nước, dệt vải thổ cẩm, chăn nuôi, và canh tác nông nghiệp.

Kiến trúc tinh hoa độc đáo của tháp Chàm Poshanư

Tháp Chàm Poshanư đã được nhà nước công nhận là di tích nghệ thuật cấp quốc gia, mang phong cách kiến trúc Hòa Lai đặc trưng. Tháp được xây bằng gạch đỏ kết dính bởi một loại chất đặc biệt, mà đến nay các nhà nghiên cứu vẫn chưa xác định chính xác thành phần, nhưng giả thuyết phổ biến cho rằng đó là nhựa thực vật. Tháp có cấu trúc vuông, thu nhỏ dần về phía trên, với các cánh cửa vòm được trang trí hoa văn tinh xảo. Cụm tháp bao gồm một tháp chính cao 15m và hai tháp phụ.

Tháp chính 

Tháp chính cao khoảng 15m, gồm ba tầng, có cửa chính hướng về phía Đông, nơi mà theo tín ngưỡng của người Chăm là nơi thần linh cư ngụ. Kiến trúc của tháp chính thể hiện sự đối xứng và thống nhất trong các chi tiết trang trí, với những hình chạm khắc mang tính biểu tượng tôn giáo. Ba mặt còn lại của tháp được xây dựng với các cửa giả, được chạm khắc hoa văn độc đáo, đặc biệt là trên cửa vòm phía Tây, có những chi tiết hình hoa và các hình tượng kỳ bí mà cho đến nay vẫn chưa ai giải mã được.

Bên trong tháp chính của tháp Poshanư, bệ thờ Linga-Yoni bằng đá được đặt trang trọng, là biểu tượng thiêng liêng trong tín ngưỡng Hindu giáo, thể hiện sự hòa quyện của vũ trụ và con người. Không gian bên trong tháp được thiết kế kín đáo, chỉ có những lỗ thông gió nhỏ ở các cửa sổ để tạo sự thông thoáng mà vẫn giữ được sự tĩnh lặng, linh thiêng cho không gian thờ cúng.

Tháp phụ

Hai tháp phụ được xây dựng với mục đích thờ thần bò Nandin – vật cưỡi của thần Shiva, và thần Lửa. Tháp phụ thờ Nandin cao khoảng 12m, có kiến trúc tương tự tháp chính nhưng đơn giản hơn về hoa văn và chi tiết trang trí. Tháp thờ thần Lửa, dù chỉ cao hơn 4m, nhưng hiện đã bị hư hỏng nhiều, chỉ còn lại một số chi tiết nhỏ và một cửa chính hướng Đông. Sự tàn phá của thời gian đã làm bào mòn các đường nét điêu khắc bên ngoài, nhưng vẫn không làm lu mờ giá trị văn hóa và tâm linh mà cụm tháp mang lại.

Các hoạt động thú vị không thể bỏ lỡ khi đến tháp Chàm Poshanư

Hiện nay, cụm tháp Chàm Poshanư là một trong số ít các di tích Chăm Pa vẫn giữ được nét kiến trúc nguyên vẹn nhất tại Việt Nam. Chính quyền địa phương đã thực hiện nhiều đợt trùng tu và sửa chữa để bảo tồn, đồng thời cải thiện cơ sở hạ tầng phục vụ du lịch, mang đến cho du khách cơ hội khám phá và trải nghiệm giá trị văn hóa độc đáo của người Chăm Pa. Khi đến đây, bạn có thể tham gia những hoạt động như sau.

Hóa thân chụp ảnh bên tháp Chàm Poshanư

Tháp Chàm Poshanư không chỉ là điểm đến mang giá trị lịch sử và kiến trúc, mà còn là nơi lý tưởng để du khách thỏa sức sáng tạo trong từng bức hình. Đứng giữa khung cảnh huyền bí và cổ kính, bạn có thể dễ dàng hóa thân thành những nhân vật trong các câu chuyện thần thoại, hoặc chọn phong cách chụp ảnh hiện đại để tạo ra những bức hình ấn tượng. Dù là góc máy nào, tháp Poshanư cũng mang đến một nét quyến rũ đầy ma mị, gợi cảm hứng cho mọi du khách yêu thích nhiếp ảnh.

Dạo quanh khuôn viên tháp Poshanư

Không chỉ là nơi thờ tự, tháp Chàm Phan Thiết còn sở hữu một khuôn viên xanh mát, tràn ngập hoa cỏ. Những hàng cây phượng đỏ rực dẫn lối lên tháp, xen lẫn với những bụi hoa giấy đầy màu sắc đặc trưng của vùng Phan Thiết, tạo nên một không gian vừa thơ mộng vừa thanh bình. Dạo bước quanh khuôn viên, du khách có thể tận hưởng không khí trong lành, đồng thời cảm nhận sự yên tĩnh và linh thiêng của không gian tháp.

Giao lưu cùng người Chăm địa phương

Tại khu vực tháp Poshanư, có nhiều người Chăm sinh sống. Và đây là cơ hội tuyệt vời để bạn giao lưu, tìm hiểu về văn hóa và phong tục tập quán của họ. 

Những câu chuyện kể về lịch sử tháp Chàm Bình Thuận, về cuộc sống của người Chăm Pa cổ xưa hay những lễ hội truyền thống sẽ giúp bạn có thêm cái nhìn sâu sắc về một nền văn minh rực rỡ từng tồn tại ở vùng đất này. Được lắng nghe từ chính người dân bản địa, những trải nghiệm ấy trở nên chân thực và ý nghĩa hơn bao giờ hết.

Thưởng thức nghệ thuật của người chăm

Một trong những điểm nhấn không thể bỏ qua khi ghé thăm tháp Chàm Poshanư chính là cơ hội khám phá nghệ thuật dân gian của người Chăm. Du khách có thể thưởng thức các tiết mục như: Biểu diễn múa hát truyền thống, hoặc ngắm nhìn quy trình dệt vải thủ công của người dân địa phương. Những tác phẩm thổ cẩm rực rỡ sắc màu, được tạo ra từ đôi tay khéo léo của người Chăm, mang trong mình sự kết hợp tinh tế giữa nghệ thuật và văn hóa truyền thống.

Kết luận

Nếu bạn đam mê vẻ đẹp của văn hóa Chăm cổ, yêu thích nghệ thuật kiến trúc và điêu khắc độc đáo của vương quốc Champa, thì đừng bỏ lỡ cơ hội ghé thăm tháp Chàm Poshanu tại Phan Thiết – Mũi Né. Hãy khám phá thêm nhiều bài viết du lịch thú vị khác tại trang web netdepbinhthuan.com nhé.